سفیدگری صنعتی به قدمت تاریخ مس

آرش راهی

لبخند سبز - سفیدگری یکی از مشاغلی است که به نوعی به مس‌گری وابسته است چرا که ظروف مسی پس از ساخت در کارگاه، به کارگاه سفیدگری منتقل می‌شوند تا به‌وسیله فلز قلع، سفید شوند، و یا ظروفی مسی که به مرور رنگ آن تغیر کرده است (معمولا ظروف مسی پس از دو سال نیاز به سفیدگری مجدد دارند) برای سفید کاری می‌آیند.
سفیدگرها قبلا در کوچه های تهران سوار بر دوچرخه کوچه به کوچه می‌گشتند و با بانگ خاصی کلمه "سفییید گریییه" سرمی‌دادند. اکنون نیز گه‌گاه این افراد روی موتور یا وانت در برخی محلات تهران می‌چرخند.
تقریبا در تمام بازارهای سنتی ایران کارگاه‌های سفیدگری در کنار کارگاه‌های مسگری وجود دارد. برخی از سفیدگرها این شغل را به صورت موروثی و از پدر به فرزند برخی از روی علاقة شخصی فرا گرفته‌اند.
مواد لازم برای سفیدگری: قلع، نشادر، پنبه، پودر رختشویی، شن و وسیله ای برای حرارت دادن به مقدار زیاد است. قلع نقش سفیدکنندگی و نشادر نقش چسبندگی برای قلع دارد باید توجه کرد که در مرحله نشادر زنی و قلع اندودی ظرف نباید سرد باشد و برای جلوگیری از سرد شدن ظرف در حین کار، استاد دائماً ظرف را بر روی لبة کوره گذاشته و کار را انجام می‌دهد. اگر وسیله سرد باشد، نشادر و قلع به آن اثر نمی‌کند و وسیله سفید نمی‌شود.
در مرحله بعد وسیله را با کمک دست انبر در آب سرد فرو برده و در می‌آورند. سپس با تاید ظرف را می‌شویند و آن را آب می‌کشند و در مقابل آفتاب می‌گذارند تا خشک شود