دواگلی دوای هر زخم

مهدی صالحی

لبخند سبز – ای ذلیل‌مرده باز رفتی تو کوچه فوتبال شلوارت را پاره کردی من چقدر این را وصله‌پینه کنم بیا ببینم حالا چرا گریه می‌کنی پاتم زخم شده؟ ای خدا بگم چکارت کنه بزار برم دواگلی بیارم بمالت رو پات زودتر خوب بشه کم ناله کن مثل کنیز کفگیر خورده رفته بازیش رو کرده گریش رو آورده برای من

یادش به خیر آن قدیم‌ها توی هر خانه‌ای دواگلی بود البته بعضی‌ها می‌گفتند مرکورکرم این محلول قرمزرنگ دوای تمام زخم‌ها بود البته این فقط مختص خانه‌ها نبود و در تمام مراکز درمانی از بیمارستان تا مطب پزشکان و تزریقاتی‌ها از این محلول جادویی استفاده می‌کردند به این صورت که مقداری از آن را به پنبه می‌زدند و بر روی زخم و اطراف آن می‌کشیدند تا به این طریق ضدعفونی شود.

داستان تولید مرکورکرم هم شنیدی است این محلول توسط دکتر یانگیک جراح اورولوژیست و محقق پزشکی بود که بین سال‌های ۱۸۷۰ تا ۱۹۴۵ می‌زیست، یکی از کارهای برجسته او ترویج نوعی از جراحی برای درمان سرطان پروستات بود، اما چیزی که او را ماندگارتر کرد، اختراع یک داروی گندزدای موضعی به نام مبرومین یا مرکورکرم در سال ۱۹۱۸ بود که برای ضدعفونی زخم‌ها و درمان آن‌ها استفاده می‌شد.

مربرومین ترکیب نمک جیوه‌ی ارگانیک دی سدیم و فلورسین سدیم است. در ایران به آن دواگلی و در گویش مازندرانی و گیلکی قرمز دوا یا سرخه دوا می‌گفتند. به خاطر داشتن جیوه و رنگ قرمز که در صورت عفونی شدن زخم آن را نشان نمی‌داد این دارو بعداً از فهرست سازمان غذا و داروی آمریکا و سایر کشورها خارج شد و ترکیبات گندزدای دیگر مثل بتادین جانشین آن شد.