غذاهای مخصوص شب عید نوروز در شهرهای مختلف

مهدی صالحی

لبخند سبز - آداب و رسوم عید نوروز از ابتدا تا انتها یک مراسم نمادین و زیبا بوده و هدف از آن به جریان انداختن نیروی زندگی و پالایش روح و روان است. ما در نوروز با کارهای نمادین خیر و برکت را به زندگی خود و دیگران فرا می‌خوانیم، از خانه تکانی گرفته تا غذای شب عید و سفره هفت سین همه چیز برای رسیدن به خیر و خوبی و تقسیم آن با دیگران به وجود آمده است. پیشینیان حتی غذای شب عید را نیز با توجه به باورهای خاصی انتخاب کرده بودند؛ به همین دلیل و بر اساس باورهای پیشینیان امروزه غذای شب عید اکثر ما ایرانیان را سبزی پلو با ماهی تشکیل می‌دهد. جالب است بدانید در گذشته امکان تهیه ماهی در بیشتر شهرهای ایران نبود. با ما همراه باشید تا با هم سری به شهرهای مختلف ایران بزنیم و با غذاهای محبوب شب عید بیشتر آشنا شویم.

سبزی پلو با ماهی

سبزی پلو با ماهی غذای محبوب و معروف بیشتر ایرانیان مخصوصا در سال های اخیر است. بیشتر ایرانیان این غذا را برای شب عید آماده می‌کنند و از آنجا که همه آداب و رسوم نوروز نمادین هستند پشت تمام رسوم ایرانیان حکمتی نهفته است. طبق باور قدیمی ها، ماهی داستان حضرت سلیمان را روایت می‌کند؛ در این روایت حضرت سلیمان انگشتر خود را در شکم ماهی پیدا کرد، پس ما ماهی می‌خوریم به امید این که حقیقت را بیشتر درک کنیم. بر اساس باورهای دیگر ماهی نشانه حیات است و خوردن برنج به دلیل داشتن برکت در کنار ماهی که نشانه حیات است و سبزی که حکایت از برکت و زایش دارد، در بسیاری از خانواده‌های ایرانی در هر کجا که زندگی می‌کنند، مرسوم بوده و است. برخی از ایرانی ها مانند مردم زنجان ماهی را با رشته پلو یا زعفران پلو می‌خورند و برخی دیگر آن را در کنار کوکو یا خورش های محلی سرو می‌کنند.

رشته پلو

خوردن رشته پلو در مناطقی از ایران مانند آذربایجان، کرمانشاه و اراک رایج است. قدیمی ها با این باورند که با خوردن رشته پلو بهتر می‌توانند زمام امور را در سال جدید بدست بگیرند؛ ازاین‌رو این غذا را برای شب عید انتخاب کرده و طبخ می‌کردند. امروزه هنوز هم برخی از ایرانیان در شب عید آش رشته یا رشته پلو می‌پزند و ریشه این رسم به همان باور قدیمی برمی گردد. رشته پلو یکی از لذیذترین پلوهای مخلوط بوده و ترکیبی از رشته پلویی، کشمش پلویی، برنج و زعفران است.

کوکو سبزی

برخی از ایرانیان در گذشته برای شب عید کوکو سبزی درست می‌کردند و برخی هنوز در کنار سبزی پلو ماهی، کوکو سبزی نیز می‌گذارند. قدیمی ها بر این باور بودند که با خوردن کوکو دیگر به دنبال اشیایی که در خانه تکانی گم شده اند نمی‌گردیم و به اصطلاح کو کو نمی‌کنیم؛ اما شاید استفاده از سبزی به عنوان نماد سبزی و طراوت در غذای شب عید نیز دلیل طبخ این غذا به عنوان غذای شب عید بوده است.

دلمه

پختن این غذا به عنوان غذای مخصوص شب عید در بین آذربایجانی ها رایج است.‌ آنها معتقدند با خوردن دلمه می‌توانند به آرزوهای خود در سال نو برسند. این دلمه با برگ های مو تهیه می‌شود و محتوای آن سبزیجات معطر، گوشت و برنجی است که برگ های مو به شکل زیبایی به دور آن پیچیده شده اند.

کوفته محلی

غذای مخصوص شب عید مردم استان چهارمحال بختیاری کوفته محلی است. این کوفته که با گوشت گوساله، برنج و سبزیجات معطر تهیه می‌شود، غذای محبوب مردم این استان و برخی از مردم کرمانشاه در شب عید است.

خورش سبزی

خورش سبزی در برخی از شهرهای ایران مخصوصا شهرهای ناحیه کوهستانی کشور غذای محبوب شب عید به شمار می‌رود. این دسته از ایرانیان معتقدند با خوردن خورش سبزی سال خوش و خرمی خواهند داشت.

ترشی تره با ماهی

مردم گیلان ماهی را در سفره شب عید خود دارند اما ترجیح می‌دهند آن را در کنار ترشی تره که یک غذای خوش طعم گیلانی است، میل کنند. این غذای خوشمزه با سبزی های معطر و مخصوص، سیر و تخم مرغ درست می‌شود و با کته و ماهی، سفره شب عید برخی از گیلانی ها را تشکیل می‌دهد.

سبزی پلو با ماهی و ته چین

مردم مازندران برای این شب ماهی شکم پر تهیه می‌کنند. این ماهی که با انواع و اقسام سبزی های معطر پر می‌شود، غذای بسیار خوشمزه ای است که در کنار ته چین و سبزی پلو در شب عید سرو می‌شود.

آبگوشت و کوفته

غذای محبوب شب عید در همدان نوعی آبگوشت و کوفته است؛ برای تهیه این کوفته از خرما، گردو، آلو، پیاز سرخ شده، ادویه های معطر و تخم مرغ استفاده می‌شود.

کلم پلو

این غذا در شیراز بسیار محبوبیت دارد، شیرازی ها برای شب عید کلم پلو درست می‌کنند و در طبخ این غذای بسیار لذیذ از برنج، کلم، کوفته قلقلی و سبزی های معطراستفاده می‌گردد.

آش سیرابی خوانسار

یکی از لذیذترین و اصیل ترین آش های ایرانی، آش سیرابی نام دارد که از موادی نظیر نخود، عدس، گندم سیرابی، سبزی معطر و غیره تهیه می‌شود. بهتر است توجه داشته باشید که هنگام طبخ این آش باید زمان زیادی را صبر کرد تا جا بیفتد و طمع و عطر خوبی بگیرد.