مقام دست راست حضرت عباس (ع) در کربلا

تقی حمیدی مجد

لبخند سبز - مقام دست راست حضرت عباس و مقام دست چپ حضرت عباس نمادی از تلخ‌ترین وقایع روز عاشورا، شهادت علمدار کربلا است. در این واقعه تلخ و دردناک، لشکریان عمربن‌سعدابی‌وقاس، دست‌های حضرت ابوالفضل را جدا کردند و اجازه رساندن آب به تشنگان حرم حسینی را ندادند. اکنون این نمادها تبدیل به مهم‌ترین مکان‌ های زیارتی کربلا شده‌اند که هر ساله مسلمانان زیادی برای زیارت آن‌ها به کربلا سفر می‌کنند. در ادامه توضیحاتی در این خصوص ارائه می‌دهیم.

مقام دست راست حضرت عباس کجاست؟

مقام دست راست حضرت عباس (ع) در واقع محل قطع شدن دست راست این حضرت است که اکنون تبدیل به نمادی از شجاعت و مظلومیت ایشان شده است. این مقام در کوچه الصخنی، نزدیک باب العلقمی، شمال شرقی آستان مقدس حضرت عباس و در منطقه ای بین محله های باب بغداد و باب الخان، درون کوچه نافذ واقع شده است.

ابیات درج شده در بالای پنجره مقام دست راست حضرت عباس (ع)

در بالای پنجره مقام دست راست ابوالفضل (ع) می‌توانید تصویر دو دست قطع شده روبه‌روی هم را مشاهده کنید که در سمت راست آن عبارت «این مقام» و در سمت چپ «دست عباس» نوشته شده است. در بالای آن کتیبه‌ای از جنس کاشی کربلایی وجود دارد که ابیاتی از حضرت عباس (ع) نوشته که در زمان ایستادن در کنار رود فرات آن‌ها را سروده است. این ابیات به شرح زیر است:

یا نفس من بعد الحسین هونی وبعد ما کنت أن تکونی

هذا حسین وارد المنون وتشــربین بارد المعینِ

والله ما هذا فعال دینی ولا فعال صادق الیقین

معنی ابیات:

ای نفس بعد از حسین (علیه السلام) آرام باش و مدارا کن که بعد از حسین وجود نداشته‌ای که بخواهی بمانی.

این حسین است که مرگ را می‌نوشد و تو آب سرد جاری می‌نوشی.

به خدا سوگند حسین (علیه السلام) این یک عمل مذهبی و یا عملی از سوی صادق الیقین نیست

در دو طرف مقام دست راست حضرت ابوالفضل (ع) پنجره‌ای وجود دارد که اطراف آن با کاشی کربلایی پوشیده شده است. بالای آن نیز کتیبه‌ای قرار گرفته که بر روی آن سوره النساء، آیه ۹۵ نوشته شده است.

(بسم الله الرحمن الرحیم : وَفَضَّلَ اللّهُ الْمُجَاهِدِینَ عَلَى الْقَاعِدِینَ أَجْرًا عَظِیمًا)

ساختار مقام دست راست حضرت ابوالفضل (ع)

بر روی مقام دست راست حضرت عباس (ع) نقش زیبایی دیده می‌شود که قدمت آن به سال ۱۳۲۴ هجری قمری بر می‌گردد. در بالای این پنجره کتیبه‌ای وجود دارد که قدمت آن نیز به سال ۱۳۲۴ هجری قمری بر می‌گردد.

مقام دست راست حضرت عباس (ع) یک پنجره یا ضریح برنزی است که در دیوار خانه‌ای قرار گرفته است. بر روی دیوار آن نقاشی دو ساعد بریده شده وجود دارد که در زیر آن‌ها متن «در این محل دست حضرت ابوالفضل (ع) قطع شده» نوشته شده است. در جلوی پنجره از جنس مس است و دیوار اطراف این پنجره و بالای و پایین آن با کاشی کربلایی پوشیده شده است.

قدمت و ساخت این پنجره به سال ۱۳۹۴ه/۱۹۷۴م برمی‌گردد. در بالای درب سمت راست «اثر جعفر داوود السباک» نوشته شده است. بالای پنجره مقام دست راست حضرت عباس (ع) تابلویی از کاشی کربلایی وجود دارد که بر روی آن دست قطع شده حضرت و در اطراف آن، درخت‌های نخل کشیده شده است.

جاهای دیدنی نزدیک مقام دست راست حضرت عباس (ع)

شما می‌توانید علاوه بر بازدید از مقام دست راست حضرت ابوالفضل (ع) که جزو کهف العباس محسوب می‌شود از جاذبه‌های دیدنی نزدیک آن هم بازدید کنید. مکان‌های دیدنی و زیارتی نزدیک مقام دست راست عبارتند از:

• موزه خاطرات اسلام

• موزه حرم امام حسین (ع)

• خیمه گاه حسینی

• حرم حضرت عباس (ع)

• بین الحرمین

• حرم امام حسین (ع)

• تل زینبیه