سیزده به در، چهارده به تو، لعنت به مرد غرغرو

فاطمه شمشیر گران

لبخند سبز - در ایران باستان به بعد از دوازده روز جشن و پای‌کوبی به نشانه دوازده ماه سال در روز سیزدهم به دلیل پایان مشکل انواع کمر درد و درد گرفتن پا از این‌همه پای‌کوبی بر زمین و همچنین اعلام رسمی پایان جشن‌های نوروزی و آغاز فصل کار کردن این روز را به صحرا می‌رفتند و در آنجا شُلِکس می‌کردند ( همان ریلکس ولی در آن زمان به این نام صدایش می‌زدند) و آش می‌خوردند و اگر حسش بود کمی بازی‌های محلی مثل الک دولک، کمربند بازی و غیره انجام می‌دادند.

در این روز به دلیل ازدواج دو فرزند کیومرث (زرتشتیان او را اولین انسان روزی زمین در اوستا می‌خوانند) مشیه و مشیانه که دختر و پسر دوقلوی او بودند و برای اینکه به همه بگویند ما ازدواج کردیم سبزه‌ای گره زدند و از آن تاریخ تا امروز تمام دختران و پسران و حتی نوزادان و پیران دم بخت و در مواردی ته بخت هم سبزه گره می‌زنند و دختران این دعا را زیر لب زمزمه می‌کنند : « سال دیگه، بچه بغل، خونه شوهر » (تو زودپز هم بگذاری همچین دعایی مستجاب نمی‌شود بچه نه ماه زمان می‌خواهد مثل ترشی که فقط با زمان می‌رسد) و جالب آن است که بالاخره این اتفاق می‌افتد حالا شاید در آن سال نباشد ولی قطعاً در سال‌های بعدی خواهد بود به‌هرحال همه‌چیز به‌نوبت، فرشته‌های ازدواج هم زندگی دارند و نمی‌توانند تمام‌وقت خود را برای چسباندن این‌ها به هم صرف کنند البته تشخیص اصل و فِیک ( تقلبی ) بودن دعا هم مهم است بعضی‌ها تو رودربایستی این کار را می‌کنند.

از دیگر مراسمات این روز خوردن آش رشته و هر آنچه از سفره هفت‌سین باقی‌مانده است که با ورود هفت‌سین‌های پلاستیکی تنها چیز باقی‌مانده برای خوردن همان آش رشته است

در برخی اقوام عشایر ایران اعتقاددارند در این روز لنگ سیزده شکسته می‌شود و از روز هفتم ماه فروردین تا وسط روز سیزدهم این ماه کاری نمی‌کنند منظور از کار کشت و زرع و یا خریدوفروش است وگرنه دیدوبازدید می‌روند

در برخی از مناطق ایران مخصوصاً در بخش غربی در این روز 13 سنگ به اطراف پرت می‌کنند تا بلا از آن‌ها دور شود و با هر سنگ آرزوی نیکی برای خود و دیگران می‌کنند فقط مواظب باشید شیشه خانه همسایه را پایین نیاورید.

در پایان روز هم معمولاً بعد از خوردن کاهو سکنجبینسبزه نوروزی را به آب می‌دهند تا آب آن را ببرد ناکجاآباد و خودش به‌صورت خودرو رشد کند با این کار رسماً نوروز و گردشگری در طبیعت تمام می‌شود و وسایل خود را برای آغاز سال جدید و مبارزه با انواع گرفتاری‌های جمع می‌کنند و زنان این شعر را زمزمه می‌نمایند : سیزده به در، چهارده به تو، لعنت به مرد غرغرو